Probiotyki – zastosowanie w dietoterapii sportowców

Pożyteczne mikroby bytujące w naszych jelitach, w żołądku i jamie ustnej mają znacznie więcej funkcji niż pierwotnie sądzono:

• poprawa funkcjonowania układu trawiennego – probiotyki poprawiają perystaltykę jelit, pomagają trawić błonnik, dostarczają kwas masłowy, który stanowi energię dla jelit i utrzymuje prawidłowe pH w tym odcinku przewodu pokarmowego;
• modulacja układu immunologicznego – bakterie jelitowe odpowiadają za prawidłową barierę jelitową, modulują długość trwania stanów zapalnych. Długo toczące się stany zapalne mogą sprzyjać rozwojowi chorób metabolicznych czy autoimmunologicznych;
• wpływ na sen i nastrój – bakterie jelitowe wydzielają neuroprzekaźniki, które dają sygnał do mózgu o stanie jelit. Serotonina wytwarzana w dużej mierze przez bakterie jelitowe odpowiada za nasz dobry nastrój. Niektóre ich gatunki (Bifidobacterium longum) mogą produkować też GABA – neuroprzekaźnik o charakterze uspokajającym i nasennym;
• bariera przeciwko patogenom – toksynom, pasożytom, wirusom, bakteriom. Dodatkowo prawidłowa flora bakteryjna produkuje substancje antygrzybiczne i antywirusowe m.in. interferon, lizozymy, surfaktanty. 
• wsparcie trawienia laktozy; 
• produkcja witamin z grupy B oraz witaminy K; 
• wytwarzanie związków o charakterze neuropeptydów oraz hormonów, które regulują metabolizm. 

Obecny styl życia wpływa bardzo niekorzystnie na skład gatunkowy naszej mikroflory. U wielu osób zamiast pożytecznych bakterii występują bakterie o charakterze patogennym, które mogą narobić sporo bałaganu w naszym zdrowiu. 

Układ pokarmowy

Bardzo często sportowcy skarżą się na problemy żołądkowo-jelitowe, m.in. biegunki, wzdęcia, gazy, bóle brzucha, ciężkość po posiłku. Istnieją dowody, że przyjmowanie probiotyków może być pomocne dla sportowców z problemami trawiennymi. Przyczyną może być m.in., nietolerancja laktozy, produktów z grupy FOODMAP, nietolerancja glutenu czy nadmiar błonnika w diecie. 

Wśród dowodów naukowych znaleźć możemy badania następujących szczepów: 

• L. rhamnosus LGG podawane w napoju mlecznym przez 12 tygodni grupie maratończyków zmniejszyło średnią liczbę dni z objawami z przewodu pokarmowego z 4,3 do 2,9 dni.
• L. fermentum VRI-003 PCC podawane grupie aktywnych osób zmniejszyło częstość objawów ze strony układu pokarmowego, natężenie oraz czas ich trwania. 

Skuteczność wykazano również przy stosowaniu szczepów Lactobacllus acidophilus W22, Bifidobacterium bifidum W23, Lactobacillus brevis W63.

Odporność

Jelita człowieka są miejscem, w którym gromadzi się około 75% komórek limfatycznych z całego organizmu, wchodzą one w skład tzw. GALT (gut-associated lymphoid tissue). W jelicie komórki układu immunologicznego oddziałują i komunikują się ze znajdującymi się tam bakteriami. Dysbioza jelitowa wpływać może na rozwój przewlekłych stanów zapalnych. Długo utrzymujące się wysokie poziomy cytokin zapalnych mogą skutkować rozwojem insulinooporności, która często utrudnia redukcję i osiągnięcie wymarzonej sylwetki. Wysoki poziom cytokin zapalnych, tj. TNF-α wpływa także hamująco na neurony oreksyny, których działanie związane jest z dobrym nastrojem, czy odpowiednim poziomem energii i motywacji w ciągu dnia. Neurony te regulują także apetyt. Pod wpływem stanów zapalnych ich aktywność jest ograniczona, w związku z tym mamy mniej energii, brak chęci na trening i większy apetyt.

W ten sposób bakterie jelitowe mogą korzy...